Μια σειρά δράσεων για την μαύρη σταφίδα υλοποιείται στην Ζάκυνθο από 18 Οκτωβρίου έως 5 Νοεμβρίου. Οι εκδηλώσεις Uva passa μας εισάγουν στον κόσμο της μαύρης σταφίδας, γνωρίζοντάς μας τον «μαύρο χρυσό» της Ζακύνθου, των Ιονίων νήσων και της Πελοποννήσου και διερευνώντας τις προοπτικές του προϊόντος και του πολιτισμού του. Το Σταφιδεργοστάσιο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών – ΕΑΣ Ζακύνθου στον Άγιο Χαράλαμπο, το πιο ζωντανό κύτταρο μαύρης σταφίδας στα Ιόνια νησιά, μετατρέπεται για λίγες μέρες σε έναν πολυχώρο ιστορίας και πολιτισμού, γνώσης και γεύσης.

Μέσα από το συνέδριο, την πολυμεσική ιστορική έκθεση, τις καλλιτεχνικές και γαστρονομικές δράσεις και τα εκπαιδευτικά προγράμματα και επισκέψεις, στόχος των εκδηλώσεων είναι η εξερεύνηση πτυχών της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της μαύρης σταφίδας και η διερεύνηση των προοπτικών της στην παραγωγή την γαστρονομία, τον τουρισμό και τον πολιτισμό.

Εξειδικευμένοι εισηγητές διερευνούν και αναδεικνύουν πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της μαύρης σταφίδας στην Ζάκυνθο και την χώρα, την σύνδεση με το σήμερα, τις σύγχρονες προοπτικές, το μέλλον του προϊόντος και την γαστρονομική, τουριστική και πολιτιστική του διάσταση.

Η σταφιδοκαλλιέργεια και το εμπόριο σταφίδας στη Ζάκυνθο αναπτύχθηκε κυρίως κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας. Οι προσπάθειες των Άγγλων να διεισδύσουν στην αγορά της σταφίδας και να επιβάλλουν τελικά το αγγλικό μονοπώλιο στην περιοχή, η ανώτερη ποιότητα της σταφίδας της Ζακύνθου, η εμμονή των Ενετών στην υπερβολική δασμολόγηση, η προσπάθεια καταπολέμησης του λαθρεμπορίου που οδήγησε στην αφόρητη τοκογλυφία και οι κοινωνικές πάλεις και εξεγέρσεις είναι μερικά από τα θέματα που θα φωτιστούν στο συνέδριο.  Η ιστορική έρευνα θα συνδεθεί και με τη σύγχρονη οικονομική και κοινωνική διάσταση της μαύρης σταφίδας, ως αγροδιατροφικού προϊόντος που σχετίζεται με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, ενώ θα συζητηθεί η περίπτωση ενός νέου συνολικού branding της μαύρης σταφίδας με ενσωμάτωση στοιχείων της ιστορίας, του πολιτισμού, της διατροφικής αξίας (ως super food) και της υγείας και θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της μελέτης περί ισχυρισμού υγείας της μαύρης σταφίδας.

Θεματικές ενότητες συνεδρίου

Συνεδρία Α’   Μαύρη σταφίδα και οικονομία.
Συνεδρία Β’   Η σταφίδα στη Ζάκυνθο: Οικονομία, εμπόριο και κοινωνία.
Συνεδρία Γ’   Η μαύρη σταφίδα ως αναπτυξιακό εργαλείο.
Συνεδρία Δ’   Πολιτιστική κληρονομιά και δημόσια ιστορία.

Περισσότερα: Παρουσίαση και πρόγραμμα συνεδρίου >>

Περισσότερα: Έντυπο πρόγραμμα συνεδρίου (pdf 5,3MB) >>

Ζωντανή μετάδοση συνεδρίου: live streaming

Στον παράλληλο χώρο του συνεδρίου στο σταφιδεργοστάσιο της ΕΑΣ Ζακύνθου θα λειτουργήσει η έκθεση με τίτλο «Μάκινα πολιτισμού».

Η μάκινα (ή μάκενα), η μηχανή διαλογής της αποξηραμένης μαύρης σταφίδας που αντηχούσε στις πλαγιές κάθε φθινόπωρο, μετέτρεπε το απλό αγροτικό προϊόν σε ένα τεράστιας σημασίας και πλούτου εμπορικό προϊόν. Έθρεψε, πλούτισε και διαμόρφωσε τις τοπικές κοινωνίες –χωριά και πόλεις– αναδεικνύοντάς τες σε διεθνούς ενδιαφέροντος σημεία και για δύο αιώνες κινητοποιούσε ολόκληρες κοινωνίες, τόπους και χώρες, ταξιδεύοντας την μαύρη σταφίδα στις θάλασσες και τα λιμάνια του κόσμου και διαμορφώνοντας από τον 19^ο αιώνα ως “μαύρος χρυσός” την σύγχρονη Ελλάδα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά.

Η μάκινα πολιτισμού ανακινεί σήμερα μνήμες και ιστορίες, λειτουργώντας ως ο συνδετικός μας κρίκος ανάμεσα στα αμπέλια των καλλιεργητών και τα σαλόνια των σταφιδεμπόρων, ανάμεσα στον πλούτο των εξαγωγών και την καταστροφή των πτωχεύσεων, ανάμεσα στην τοπική και την διεθνή ιστορία. Τεκμήρια, εικόνες, αντικείμενα και ηχητικές ιστορίες ξεδιπλώνουν την ιστορία του πολύτιμου προϊόντος σε ένα ταξίδι στους κόσμους της μαύρης σταφίδας, από την Ζάκυνθο και την Ελλάδα σε όλον τον κόσμο, από τα προεπαναστατικά χρόνια ως σήμερα.

Θέατρο τση Ζάκυθος, Ομιλία

Οι «Ομιλίες» είναι από τον 16^ο αιώνα το ζακυνθινό υπαίθριο παραδοσιακό λαϊκό θέατρο, το οποίο στηρίζεται στο έμμετρο ομοιοκατάληκτο 15σύλλαβο. Πρόκειται για μία μίξη της Κομέντια Ντελ Άρτε και του κρητικού δραματικού θεάτρου, εμπλουτισμένο από το ζακυνθινό ταμπεραμέντο και την ντοπιολαλιά, που το κάνει ακόμα πιο ξεχωριστό!

Χορευτικό συγκρότημα Πολιτιστικού Συλλόγου Σαρακινάδου

Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 1979 με σκοπό την διατήρηση των ηθών και των παραδόσεων του τόπου. Η παρουσία του στην πολιτιστική ζωή του νησιού είναι πλούσια, ποικίλη και ποιοτική, ενώ διατηρεί 5 τμήματα διδασκαλίας, έχοντας μαθητές από όλο το νησί.

Giostra di Zante

Η γκιόστρα, ένα από τα παλιότερα δρώμενα του ζακυνθινού καρναβαλιού, αναβιώνει από την ΑΜΚΕ Giostra di Zante μέσα από την ετήσια διεξαγωγή των έφιππων αγωνισμάτων με διεθνή χαρακτήρα, αλλά και την επιστημονική έρευνα της ιστορίας του και της εξέλιξής του.

Φιλαρμονική Δήμου Ζακύνθου

Από την ίδρυσή της το 1816, η πρώτη φιλαρμονική που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα αποτελεί  έναν φάρο πολιτισμού του νησιού, με ενεργή συμμετοχή στα δρώμενα, παροχή δωρεάν μουσικής παιδείας και συμβολή στην μόρφωση των νέων.

Χορευτικό συγκρότημα Ζακύνθου – «Το Φιόρο του Λεβάντε».

Ιδρύθηκε το 1964 με πρωταρχικό στόχο την καταγραφή των παραδοσιακών χορών και τραγουδιών αλλά και δρώμενων και τη μετάδοσή τους στις νεότερες γενιές.

Τραγουδιστάδες τση Ζάκυθος.

Ιδρύθηκε το 1992 ως ένας όμιλος φίλων με σημεία αναφοράς την αγάπη για την πολιτιστική κληρονομιά της πατρίδας τους και την διατήρηση της παράδοσης της Ζακύνθου και των Επτανήσων. Ερασιτέχνες με την αναγεννησιακή έννοια των ανθρώπων που κάνουν μουσική για την αγάπη της μουσικής…

«Μάκινα πολιτισμού»

Διάφορα καλλιτεχνικά δρώμενα και τοπικός πολιτισμός (λίχνισμα σταφίδας).

Γαστρονομία

Εκδήλωση γευσιγνωσίας και δημιουργία συνταγών του τοπικού γαστρονομικού πολιτισμού με ενδιαφέροντα, καινοτόμο και ελκυστικό τρόπο.

Συμμετέχει το Chef club Ζακύνθου.

Μετά την ολοκλήρωση του συνεδρίου η έκθεση θα αποτελέσει την βάση για την υλοποίηση ενός δεκαήμερου εκπαιδευτικών επισκέψεων για μαθητές-μαθήτριες Ε’ και Στ’ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες υποστηρίζονται από το Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία – ΚΕΠΕΑ Λιθακιάς Ζακύνθου.